Tình hình giao thông vận tải đường biển Việt Nam hiện nay có nhiều biến động đặc biệt trong tình hình nền kinh tế tăng trưởng trở lại bởi tác động của dịch Covid-19. Cuộc sống của con người tăng cao, nhu cầu giao thương hàng hóa giữa các khu vực phát triển, kéo theo nhu cầu vận chuyển hàng hóa tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian gần đây.
Mạng lưới vận tải đường biển ở Việt Nam
Vào thế kỷ thứ V trước công nguyên, con người đã biết lợi dụng phương tiện tàu thuyền để đi lại, giao lưu, buôn bán hàng hóa với các quốc gia khác thông qua đường biển. từ đó, ngành vận tải biển được hình thành, khai thác cho đến ngày nay và trở thành một trong những ngành hiện đại nhất của hệ thống vận tải biển quốc tế. Trong thời kỳ đổi mới và hội nhập, nền kinh tế đặt nhiều mục tiêu tăng trưởng, xuất nhập khẩu không ngừng thay đổi diện mạo, đóng góp vào ngân sách nhà nước, vận tải đường biển ngày một trở nên quan trọng, không thể thiếu.
Nước ta có mạng lưới vận tải đường biển nhộn nhịp, đông vui và năng động nhất các vùng biển thế giới. Biển Việt Nam có nhiều lợi thế riêng, trở thành điểm mạnh mà nhiều quốc gia ao ước. Biển Việt Nam thuộc bên bờ biển Đông, trong đó vùng biển rộng trên 1 triệu km2 trải dài khắp cả nước, là con đường giao thương hàng hóa giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.
Trong 39 tuyến đường hàng hải hiện đang hoạt động trên thế giới có 29 tuyến đi qua địa phận biển Đông. Trong 10 tuyến hàng hải lớn nhất thế giới thì khu vực biển Đông có 1 tuyến đi qua và 5 tuyến có liên quan. Trung bình mỗi ngày có 250 – 300 lượt tàu biển vận chuyển qua biển Đông, trong đó có hơn 50% tàu có trọng tải trên 5. 5.000DWT.
Ngoài hoạt động vận chuyển hàng hóa, giao thông đường biển, nước ta còn tập trung tiềm lực vào khai thác nhiều ngành nghề khác như du lịch, hải sản, khoáng sản.
Tình hình vận tải biển hiện nay:
Nhờ đặc điểm của nền kinh tế kỹ thuật vận tải biển có những bước tiến vượt bậc:
- Phục vụ được tất cả các mặt hàng xuất nhập khẩu trong giao thông nội địa, quốc tế với trọng lượng khác nhau, không giới hạn khối lượng hàng hóa như các hình thức vận chuyển khác.
- Giao thông đường biển là những tuyến đường tự nhiên, thông thoáng, ít phương tiện hơn vận tải đường bộ và ít xảy ra tai nạn đường biển hơn.
- Đặc biệt, vận tải biển có giá cước khá thấp so với vận tải hàng không, giúp doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí.
Hạn chế vận tải đường biển:
Dù vận tải đường biển có nhiều thế mạnh đến đâu cũng không tránh khỏi những hạn chế nhất định của mỗi ngành nghề. Có rất nhiều hạn chế khác nhau nhưng điều đáng nói ở đây là nhà nước chưa khai thác tối đa tiềm lực và phát triển ngành một cách mạnh mẽ. Các cấp lãnh đạo chưa đề ra chính sách, chiến lược mở rộng phù hợp, đa dang hóa vận tải biển. Bên cạnh đó, chủ trương xây dựng hay nâng cấp, sửa chữa hệ thống cảng hoặc cơ sở hạ tầng liên quan khác ít được quan tâm. Vì vậy, mạng lưới giao thông đường biển hội nhập vào cung đường giao thương hàng hóa toàn cầu không đạt hiệu quả cao.
Để khắc phục hạn chế trên, Nhà nước cần kịp thời xây dựng các chiến lược, chính sách phát triển mạng lưới vận tải và các cơ sở hạ tầng hợp lý, nhanh chóng đưa ngành về đúng vị trí theo tiềm năng mà nó đáp ứng được, giúp vận tải nước nhà hội nhập với mạng lưới vận tải đường biển châu Á và thế giới.
